Heb je ooit in een situatie gezeten waarin je moest kiezen tussen twee opties, en beide voelden niet helemaal goed? Bijvoorbeeld, je wilt die ene nieuwe medewerker wel aannemen, maar de taalbarrière zorgt voor twijfels. Of je wilt wel vernieuwen, maar dan moet je afscheid nemen van hoe je dingen altijd hebt gedaan. Dat soort dilemma’s zijn precies waar dilemma logica om de hoek komt kijken!
Deze methode werd voor het eerst geïntroduceerd door Charles Hampden-Turner in zijn boek "Charting the Corporate Mind". Hampden-Turner beschrijft dilemma’s als situaties waarin twee waardevolle, maar schijnbaar tegenstrijdige opties naast elkaar bestaan. In plaats van de ene keuze te maken en de andere af te wijzen, helpt dilemma logica je om beide opties serieus te nemen en een oplossing te vinden die verder kijkt dan de tegenstelling.
Dilemma logica in actie: Taal op de werkvloer
Onlangs begeleidde ik een sessie met een team dat tegen een interessant dilemma aanliep. Stel je dit voor: je werkt in een bedrijf waar Nederlands altijd de voertaal is geweest. Iedereen kent elkaar en werkt al jaren prettig samen. En dan komt er een nieuwe medewerker bij die alleen Engels spreekt. Wat nu?
Er zijn twee opties:
Overschakelen naar Engels als bedrijfstaal, zodat iedereen wordt meegenomen in de communicatie.
Vasthouden aan Nederlands, omdat dit de vertrouwde en efficiënte manier van werken is.
Beide opties klinken logisch, toch? Maar ze brengen ook de nodige uitdagingen met zich mee.
Optie 1: Alles in het Engels
Voordelen: Inclusief voor je nieuwe collega’s, goed voor internationale groei, en diversiteit in je team.
Nadelen: Je Nederlandse medewerkers moeten wennen, wat kan leiden tot miscommunicatie of langzamere processen. Plus, het voelt misschien alsof je een stukje van de bedrijfscultuur verliest.
Optie 2: Nederlands blijven spreken
Voordelen: Je behoudt de snelheid en vertrouwdheid binnen het team. Niemand hoeft ineens Engels te leren, en de sfeer blijft zoals die altijd was.
Nadelen: Je nieuwe medewerkers kunnen zich buitengesloten voelen. Misschien missen ze belangrijke informatie, of voelen ze zich niet volledig onderdeel van het team.
Een actueel dilemma: Tekort aan arbeid
Dit type dilemma zie je tegenwoordig steeds vaker, vooral door de huidige krapte op de arbeidsmarkt. Bedrijven staan voor een lastige keuze: neem je medewerkers aan die niet helemaal voldoen aan de functie-eisen, maar die je wel meteen beschikbaar hebt? Of blijf je zoeken naar de 'perfecte' kandidaat, met het risico dat je vacatures voor langere tijd onvervuld blijven?
Het dilemma
Onmiddellijk aannemen: Je kiest ervoor om de openstaande positie snel te vervullen met een kandidaat die nog niet volledig gekwalificeerd is, maar die potentie heeft. Zo verlicht je de werkdruk voor het bestaande team.
Blijven zoeken naar de ideale kandidaat: Je wacht langer en blijft zoeken naar iemand die perfect past bij de functie en het team. Dit kan echter betekenen dat de werkdruk stijgt, omdat het werk zich opstapelt terwijl de vacature open blijft staan.
Optie 1: Direct aannemen
Voordelen: Je hebt snel iemand op de werkvloer die de werkdruk verlaagt en de basis van de functie kan oppakken.
Nadelen: De nieuwe medewerker heeft mogelijk meer tijd nodig om te groeien in de functie en er is een risico dat ze niet aan de lange termijnverwachtingen voldoen.
Optie 2: Blijven zoeken
Voordelen: Als je uiteindelijk de perfecte kandidaat vindt, kunnen zij direct op volle kracht meedraaien en een sterke bijdrage leveren.
Nadelen: Het team kan overbelast raken doordat de vacature langere tijd onvervuld blijft, wat kan leiden tot een daling in motivatie en productiviteit.
Net als in het taal-dilemma, is er geen eenduidige oplossing. Dit is waar dilemma logica in actie komt. Door beide opties naast elkaar te zetten en zorgvuldig te evalueren, kun je een weloverwogen beslissing nemen die past bij de behoeften van je bedrijf én je team.
Het belang van dialoog: Waarom goede gesprekken cruciaal zijn
Dilemma logica gaat niet alleen over het afwegen van opties; het is ook een krachtig hulpmiddel om dialoog te faciliteren. Vaak zitten de beste oplossingen verborgen in de inzichten van je team. Door een open gesprek te voeren waarin iedereen zijn stem kan laten horen, creëer je niet alleen een beter begrip van het dilemma, maar ook een gevoel van betrokkenheid en eigenaarschap over de uiteindelijke beslissing.
In de praktijk zien we vaak dat wanneer werknemers kunnen bijdragen aan het gesprek, ze veel beter begrijpen waarom bepaalde keuzes worden gemaakt. Dit vergroot het draagvlak binnen het team en zorgt ervoor dat beslissingen makkelijker worden geaccepteerd. Het is een proces waarbij iedereen voelt dat hun stem telt en dat hun mening serieus wordt genomen.
Bij het begeleiden van intervisiesessies merk ik vaak dat teams zonder deze open gesprekken snel vastlopen in een dilemma. Maar door samen te onderzoeken wat de voor- en nadelen van iedere optie zijn, ontstaat er ruimte voor creativiteit. Mensen begrijpen niet alleen de gevolgen van elke keuze, maar krijgen ook de kans om alternatieven te verkennen en mee te denken.
Een creatieve oplossing: Investeren in ontwikkeling
In een intervisiegesprek over het dilemma van arbeidskrapte kwam naar voren dat sommige bedrijven ervoor kiezen om sneller mensen aan te nemen, maar te investeren in extra training en begeleiding. Zo kun je een kandidaat die nog niet volledig aan de functie-eisen voldoet, toch klaarstomen voor de rol. Dit vermindert de werkdruk op korte termijn én zorgt ervoor dat de medewerker op lange termijn kan groeien.
Waarom dit werkt
Dilemma logica helpt teams niet alleen om knopen door te hakken, maar ook om op een open en transparante manier te communiceren. Iedereen krijgt een stem, iedereen wordt gehoord. En juist in een tijd waarin diversiteit, inclusie en de druk van de arbeidsmarkt zo belangrijk zijn, is dat onmisbaar.
Dus, de volgende keer dat je voor een lastig dilemma staat – of het nu gaat om diversiteit, werkcultuur, of de arbeidsmarktkrapte – probeer eens met dilemma logica te werken. Het kan zomaar de sleutel zijn tot een oplossing die je niet zag aankomen.
Heb jij momenteel een dilemma binnen je team? Deel het met ons, en misschien kunnen we samen een stap richting de oplossing zetten!
Comments